ANA SAYFA > Yazarlar > Araştırmacı Bedri Cumhur Doğu > Zafer ve Tayyare Bayramı & Şehid Tayyareci Binbaşı Fazıl Bey

Zafer ve Tayyare Bayramı & Şehid Tayyareci Binbaşı Fazıl Bey

Araştırmacı Bedri CumhurDoğu
Sosyal Medya :
30 Ağustos 2022, Salı 14:54
473 kez okundu

AYDINLI KADI ABDURRAHMAN EFENDİ’NİN OĞLU ŞEHİD TAYYARECİ FAZIL BEY  / FEDAKARLIK GÖKYÜZÜNÜN GÖZ KAMAŞTIRAN YILDIZI

Fazıl Bey’in ismini ilk kez Dr.Bülent Zeren’den duymuştum. 2001 yılında levanten Disidoro ailesinden satın aldığı köşkü restore edip, Karşıyaka Spor Tarihi Müzesi’ne çevirdiği sokaktı Fazıl Bey Caddesi.

Kulübümüzün filizlenme hikayesini de çevreyi gezdirerek anlatmıştı…

“İşte şurası; Atatürk’ün meşhur 24 Haziran 1926 tarihinde kulübümüzü ziyaret edip, tenis kortlarımızda sporcularımızı izlediği yerdir” demişti.

Gerçekten de Fazıl Bey asfaltı, kulübümüzün yeniden canlandırıldığı dönemde tabir-i caizse “kalbi” olmuştu. Karşıyaka Spor Kulübü, bu civarda filizlenmişti. Buradaki tesislerimizin önemini, ilerleyen dönemde detaylıca aktaracağım.

Bu önemli şahsiyet ile ilgili güzel de bir çalışması vardı Rahmetli Zeren’in. Ömrü vefa etmedi. Bu özel araştırma ile büyük Karşıyakalı Dr.Bülent Zeren’i de anmış olalım istedim.

FAZIL BEY’İN UÇAĞINI BEŞBİN MERMİ İLE ATEŞ TUFANINA TUTAN İNGİLİZ MİTRALYÖZLER

Türk havacılık tarihinin ilk yıllarının hemen her safhasında rol oynayan Tayyareci Fazıl Bey’in havacılığa dair ismi Bristol Uçuş Okuluna pilot adayı olarak geçmektedir. İlk tayyarecilerimizdendir.

Fazıl bey; ilgi çekici bir yaşama sahip. Fransa’da havacılık eğitimi görmüş, uçağına hakim büyük bir kahramandır.

Balkan Savaşlarında ve 1.Dünya Savaşı’nda büyük yararlılıklar göstermiştir. Hatta 1.Dünya Savaşı’nın son günlerinde, İstanbul’u bombalamaya gelen 10 İngiliz uçağına tek başına “kartallar” gibi taaruz etmiş, İstanbul semalarında saatlerce çarpışmıştır.

25 Ağustos 1914 tarihinde Çanakkale Nara’da karargahını kuran Fazıl bey, 1916’da Irak’ta, Kutülamare’de düşmanın son durumunu raporlayan keşifler yapmıştır.

25 Ekim 1918’de, saat 13:30 sularında, bir İngiliz filosunun Çanakkale’den geçtiği haberi ulaşmış. Tayyaresi Albatros D-3 ile bir kartal gibi İstanbul semalarında yakalamış ve muharebeye girişmiş. İngiliz mitralyözlerinin dakikada beşbin mermi ile ateş tufanına tutmuştu.

Bu muharebe sırasında vücudunun yedi yeri ve elinden vurulmuş, iki parmağını kaybetmiş ancak makineli tüfeğinin son mermisine kadar tek eliyle savaşmaya devam etmiştir. Sonunda güç bela da olsa uçağını Yeşilköy meydanına indirmişti.  

KARTAL MÜFREZESİ

Uşak’ta, adı 2.Uçak Bölüğü olmasına rağmen Bölük Komutanı Plt. Yzb. Fazıl’ın uçak gövdesinin iki yanına pençelerinde bomba taşıyan uçar vaziyette kartal resmi yaptırmasından dolayı Kartal Müfrezesi adı verilmiştir. Türk Hava Kuvvetleri tarihinde ilk amblem taşıyan uçuş birliği olmuştur.

Sırasıyla 1.ve 2. İnönü, Kütahya-Eskişehir muharebelerinde sonrasında Sakarya ve Büyük Taaruz muharebelerinde aktif görev almıştır.

İZMİR İŞGALİNDE UÇAĞIYLA İLK DEFA İZMİR’E İNEN FAZIL BEY’DİR!

Kuva-yi Milliye kahramanı Fazıl bey, yokluklar içerisinde de olsa, fedakarane şekilde Batı cephesinin uçak ihtiyacını karşılamıştır. İzmir işgal edildikten sonra tayyaresi ile İzmir’e ilk inen Fazıl bey olmuştur. Yunanlıların tayyare faaliyetini daima felce uğratmıştır.

Kurtuluş sonrası İzmir’de kurulan Tayyare Mektebi’ne müdür olmuş, bir çok uçuş dersi vermiştir.

Savaşlarda önemli rol oynayan Binbaşı Fazıl Bey, barışta da en önde yerini alır ve eğitim hocası olarak yeni Fazılların yetişmesine çalışır. Ancak 27 Ocak 1923 tarihinde öğrencisi ile çıkmış olduğu bir eğitim uçuşunda kaza geçirir ve öğrencisi Emin Bey ile birlikte İzmir’de şehit olur. Hava kuvvetleri şehitleri listesinde 23’üncü sırada yer almaktadır.

30 AĞUSTOS ZAFER VE TAYYARE BAYRAMI

Vatan ve İstiklal’inin kurtuluşu için Türk Ordusu 1922 yılının 26 Ağustos’unda büyük bir taaruz’a geçmişti. Yalnızca ordunun değil bütün bir milletin giriştiği bu taaruz, Atatürk’ün “Ya İstiklal Ya Ölüm” şiarıyla, 30 Ağustos 1922’de büyük bir zaferle sonuçlanmıştı.

Büyük zaferin elde edilmesinde Türk Hava Kuvvetleri’nin gösterdiği büyük başarıdan dolayı Türk Tayyare Cemiyeti, 1925’de nizamnamesinin 35. Maddesinde, 31 Ağustosların “Tayyare Bayramı” olarak kutlanmasını kabul etmiştir.

1 Nisan 1926’da ise Zafer Bayramı Kanunu'nda “30 Ağustos Başkumandan Muharebesi” günü Cumhuriyet ordusunun “Zafer Bayramı” olduğu, her yıl dönümünde kara, deniz ve hava kuvvetleri tarafından kutlanacağı belirtilmiştir.

Bakanlar Kurulu’nun 25 Ağustos 1926 tarihli kararnamesi ile 30 Ağustos’un Hava Kuvvetleri’nin ülke savunmasında öneminden dolayı Tayyare Cemiyeti’nin de özel günü olduğu için kutlamalarda Cemiyet ile birlikte hareket edilmesinin gerekliliği bildirilmiştir.

1926’dan itibaren “30 Ağustos Zafer ve Tayyare Bayramı” olarak kutlanmaya başlanmıştır.

TÜRK TAYYARE CEMİYETİ’NDEN TÜRK HAVA KURUMU’NA

Genç cumhuriyetin yönetici kadroları, uzun ve yoğun savaşların içerisinde yetişmişlerdir. Özellikle, I. Dünya ile Kurtuluş Savaşı sürecinde uçak ve hava kuvvetinin, savaşların sonuçlarına etkileri ile ülkelerin geleceklerinin şekillenmesindeki önemini, çok iyi kavramışlardır.

Bu zihni oluşum neticesinde Türk Havacılığını ve uçak sanayisini geliştirmeyi, yönetim hedeflerinin en başına koymuşlardır. Ülkenin kısıtlı imkânlarının, vatandaşın elinde bulunan kaynaklar sayesinde aşılabileceği fikri ile Tayyare Cemiyetini kurma yoluna gitmişler ve hayata geçirmişlerdir.

Atatürk, şu sözleri ile havacılığa ne kadar önem verdiğini bize bir kez daha anlatıyor ; “İstikbal Göklerdedir, çünkü göklerini koruyamayan milletler yarınlardan asla emin olamazlar. Her işte olduğu gibi havacılıkta da en yüksek seviyede, göklerde bizi bekleyen yerini az zamanda dolduracaksın. Ey Türk Genci! Kısa zamanda gökte seni bekleyen yerini alacaksın. Yoksa o yeri başkaları istila eder ve işte o zaman bu ülke ve ulus elden gider.”

Milli Mücadele’nin 100. Yılı ve 30 Ağustos Zafer Bayramınızı kutlarım. Fazıl bey’in nezdinde, bu Aziz Vatan için şehid düşmüşlerin ruhları şâd olsun.

Yararlanılan Akademik Kaynak: HAVA ŞEHİT BİNBAŞI FAZIL BEY’İN HAYATI VE ÇALIŞMALARI-Osman YALÇIN


PAYLAŞ

Yazara Ait Diğer Makaleler

15.03.2024 Muharrem Candaş ve Fazlı Arınç Türk Güreşinin Efsane Karşıyakalıları

08.03.2024 Cumhuriyet Dönemi Su Sporları Gururumuz Alparslan, Rasim ve Muhiddin

24.02.2024 Atatürk’ün İzlediği İlk ve Tek Tenis Müsabakası

14.02.2024 Bülent Zeren Unutulmadı / Karşıyakalı Petriçe

25.01.2024 Samim Kocagöz’den Spor Psikolojisi / Suat Gürbüzer ve Bülent Öztosun

12.01.2024 Queen's Park Rangers İzmir'de

29.12.2023 Milli Müdafilerimizden Lap Lap Lütfi

14.12.2023 Cumhuriyetin Muhafızı Karşıyaka / Türkiye Şampiyonu Muhafızgücü İzmir’de

30.11.2023 Atletizm'de Türkiye Şampiyonu: İbrahim Bey

09.11.2023 Kaf Sin Kaf'tan İsmet Paşa'ya Yıldırım İşaretli Telgraf / Bölüm 3

27.10.2023 Kaf Sin Kaf'tan İsmet Paşa'ya Yıldırım İşaretli Telgraf / Bölüm 2

14.10.2023 Kaf Sin Kaf'tan İsmet Paşa'ya Yıldırım İşaretli Telgraf / Bölüm 1

29.09.2023 İstanbulspor İzmir'de

10.09.2023 Bir Efsanenin Ardından: Mustafa Baykara (Bir Baba Hindi)

29.08.2023 Karşıyakamızın İlk Yönetim Kurulu - Son Yönetim Kurulu

14.08.2023 İstanbul'un yüz yıllık hegemonyası! / Refik Osman Top'un ziyaretleri

31.07.2023 Dostluk ve Barış Maçları / Denizciliği Tesis Eden Karşıyakalı: Rifat Bey

16.07.2023 Kaf Sin Kaf’ın Ping Pong Maçı – İlk Hakemlerimiz

27.06.2023 Spor tarihimizde yarım kalan Darüşşafaka maçı -1925

15.06.2023 Bisiklet tarihi / Bucalıların misafirperverliği

18.05.2023 Türkiye Yelken Şampiyonu: Karşıyaka

15.05.2023 Denizciliğin Başkenti: Karşıyaka

23.04.2023 Bilinmeyenle karşılaşmak

15.03.2023 Geçmişe Yolculuk / FB İlk Yurtiçi Seyahatinde Karşıyaka Belediyesi Ziyafet Listesi

24.02.2023 Anadolu’dan Göğe Selam Olsun

31.01.2023 146 Yıldır Spor Sahnesinde Rum Kulüpleri – Ermis/Pera/Beyoğlu

19.12.2022 Bugün 19.12, Dünya Karşıyakalılar Günü

10.11.2022 9 Eylül Kupası'nı Kaf Sin Kaf kazandı

29.10.2022 KAF SİN KAF’ın malül gazisi: Mustafa Cemal Ahmed Umar

09.09.2022 9 Eylül Kutlu Olsun!

09.07.2022 Ay-Yıldız Meselesi & İsmet Paşa’nın Karşıyaka Spor Kulübü Ziyareti

31.05.2022 Yasaklar ve Kaf Sin Kaf!

19.05.2022 Donanmamızın Şanlı Kruvazörü: Hamidiye; Karşıyaka’ya Hoş Geldiniz

24.04.2022 Zorlu Yolculuk: Midilli – Bölüm 3

09.03.2022 Zorlu Yolculuk: Midilli – Bölüm 2

14.02.2022 Zorlu Yolculuk: Midilli

01.02.2022 İzmir Dayanışmanın Şehri

14.01.2022 Çitlembik ağacı ve Agora

10.01.2022 Bornova'nın ilk Türk kulübü: Bornova Gençler Birliği / KSK Bornova Lokali-1933 / Yamanlar Spor -1937

19.12.2021 Bornova Karşıyakalıdır!

12.11.2021 Kaf Sin Kaf Bisikletçileri

01.11.2021 1 Kasım 1912 - 1 Kasım 2021 Biz Karşıyakalıyız!

13.10.2021 Gazi Paşa’mız Karşıyaka’da – Atatürk’ün Adımlarıyla Karşıyaka

06.09.2021 Yavuz geliyor, Yavuz

22.08.2021 Körfezin ayırdığı biraderler… Karşıyaka Göztepe tarihteki ilk maç

26.07.2021 Konuşan Karşıyaka fotoğrafları - Karesi Mıntıkası Şampiyonu İzmir'de

17.06.2021 KSK tarihinde Macaristan dostluğu ve rekabeti

19.05.2021 İzmir'in ilk deniz müsabakaları-1924

16.04.2021 Karşıyaka İdman Ocağı - Karşıyaka'nın gençleri

07.03.2021 İzmir'in rengi: İtalyan Garibaldi/Spor Alemi Kupası Karşıyaka'nın

13.02.2021 Ay-Yıldızlı şanlı armamızı yurt dışında ilk kez dalgalandıran Karşıyakalı…

13.01.2021 Karşıyaka-Vefa-Altınordu-Muhtelit

19.12.2020 Dünya Karşıyakalılar Günü ve Karşıyaka’nın Konuşan Fotoğrafları:


SEN DE DÜŞÜNCELERİNİ PAYLAŞ!

Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.


yükleniyor

Köşe Yazarları

Anket

Yeni İnternet Sitemizi Beğendiniz mi?