ANA SAYFA > Yazarlar > Sevgi Molva > AYAK İZİ

AYAK İZİ

SevgiMolva
Sosyal Medya :
07 Ocak 2019, Pazartesi 17:53
681 kez okundu

Türkiye;  artan enerji ihtiyacina cevap verecek, enerjide disa bagimliligini kontrol edebilecek, çevre dostu sürdürülebilir enerji politikalari gelistirmek zorundadir. Bu konuda tüm yönetimler ve kuruluslar üzerine düseni acilen yapmalidir. Bu ise, bir ulusal iklim politikasi olusturarak gerçeklesebilir.
Ülkemiz,  maalesef karbon merkezli büyümeyi hedefledigini ortaya koyuyor. Dünyada petrol, kömür gibi fosil yakitlar hizla tükeniyor. Enerjinin üretim ve tüketim sürecinde ortaya çikan sera gazi salimi ise, küresel isinmanin ve iklim degisikliginin en önemli nedeni. Karbon Ayak Izi ise, birim karbondioksit cinsinden ölçülen, üretilen sera gazi miktari açisindan insan faaliyetlerinin çevreye verdigi zararin ölçüsüdür.

2009 yilinda Kopenhag'da düzenlenen iklim zirvesinin ardindan140 ülke sera gazi saliminda düsüs gerçeklestirecegi sözü verdi. Türkiye bu söze ortak olmadi. Karsiyaka Belediyemiz, yine belediyeler arasinda bir ilke imza atarak, Ilçe sinirlari içindeki karbon salimini 2020 yilina kadar en az %20 düsürme sözü verdi. Sözümüz bu, ama hedefimiz aslinda karbon salimini %35 azaltabilmek. Bu örnek davranisi tüm çevremizde diger il ve ilçelerde görmek arzusundayiz.

Karbonun birincil ayak izi, evsel enerji tüketimi ve ulasim (sözgelimi araba ve uçak) dahil olmak üzere fosil yakitlarinin yanmasindan ortaya çikan dogrudan CO2 saliminin ölçüsü. Ikincil ayak izi ise, kullandigimiz ürünlerin tüm yasam döngüsünden bu ürünlerin imalati ve en sonunda bozulmalariyla ilgili olan dolayli CO2 saliminin ölçüsü.

Karbon birincil ayak izimizi azaltmak için; yenilenebilir enerji kullanmak hayati önem tasimakta, evde yalitima önem vermeliyiz, isinma için günes enerjisi kullanmak çok yararli, bu yolla dogal gaz faturamizi yilda yüzde 70 oraninda azaltabiliriz. Mümkün oldugunca toplu tasima araçlarini kullanmak konusunda bilgilendirme gerekli. Az su tüketen aletler edinmeliyiz, A sinifi ürün kullanmaliyiz. Yolculuk Ayak Izinizi azaltmak için, ise giderken arabamizi paylasabiliriz vb.

Ikincil Ayak Izimizi azaltmak için; bir seyler satin aldiginiz zaman, bu ürünlerin nerelerde üretildigini ve üretimde hangi maddelerin kullanildigini göz önüne alinmali, imalat ya da nakliyesinde yüksek emisyona sahip olan ürünlerden mümkün oldugunca kaçinilmalidir. Sözgelimi; uzak mesafelerden gelen yiyecek içecekler için bu konu önemli. Süpermarkete gittiginiz zaman satin aldiginiz yiyeceklerin hangi ülkeden geldigini anlamak için etiketine bakin. Türkiye'de Yeni Zelanda elmasi almaya gerek yoktur, ama insanlar buna pek dikkat etmezler. Dünyanin öteki ucundan gelen bir sise sarabi satin alirken iki kez düsünün, çok daha az yol kat etmis "yerel" sarap bulabilirsiniz. Yapacagimiz en iyi sey; bahçemiz varsa kendi meyve ve sebzelerimizi mümkünse kendi bahçemizde yetistirmek olacaktir. Bir meyve agaci diktigimizde, hem bir sürü meyveye sahip oluruz, hem de bu agaç, atmosferdeki karbon miktarinin azaltilmasina katkida bulunur. Ya da, en yakin üretim merkezi veya bahçeden almak çözüm olabilir mesela.

"Gönüllü Karbon Piyasasi" ise; bireylerin, isetmelerin, etkinliklerin, kurum ve kuruluslarin, firmalarin ve kar amaci gütmeyen kuruluslarin sera gazi salimlarinin gönüllü olarak azaltimini  kolaylastirmak amaciyla olusturulan bir pazardir. Türkiye Kyoto Protokolüne taraf oldu ama Ek-B listesinde olmadigi için sera gazi azaltimi ile ilgili herhangi bir yükümlülügü yok. Ama 2012 yili sonrasi için Türkiye'nin yükümlülük altina girmesinin kuvvetle muhtemel oldugu söylenmekte. Türkiye; 2005 yilindan itibaren Gönüllü Karbon Piyasasi'nda, sera gazi salim azaltim projeleri ile yer alabilmektedir. Kyoto Protokolü; taraf olan ülkelerin yükümlülüklerini yerine getirmelerine yardimci olacak ekonomik piyasa araçlari getirmekte. Ülkeler; bu konudaki yükümlülüklerini yerine getirirlerken, gelismis ülkelerden gelismekte olan ülkelere dogru finansal bir akisi da saglayacaklardir. Bu durum, gelismekte olan ülkelerde de temiz enerji projelerinin önünü açmaktadir.

Gönüllü Karbon Piyasasi'ndan yararlanacak projeler;

-Yenilenebilir enerji projeleri

-Yakit degisimi projeleri

-Atik yönetimi projeleri

-Karbon yakalama ve depolama teknolojileri

-Enerji verimliligini arttirma projeleri

-Gelismis kömür teknolojileri ile enerji üretimi projeleri....................

Her ülkenin kisi basina düsen yillik ortalama CO2 salimlari belli. Bu nedenle kendi "Karbon ayak izimizi" hesaplamamiz da mümkün. Türkiye için yapilan istatistikler sonucunda, kisi basina ortalama 3,14 ton CO2 üretiyoruz. Bu ortalamadan kendi payimiza düseni hesaplayabilmek için,  kisilerin günlük etkinliklerini incelemek, çevreye verdigi etkileri bulmak gerek. Evdeki elektrik, dogalgaz, su, yakit, LPG, kömür harcamalarimizi bilmek gerek. Yillik ortalama kisa, uzun, orta mesafeli uçuslarimiz ve arabamizin veya motosikletimizin markasi ve ne kadar kullandigimiz önemli. Çöpleri ayristirip sagladigimiz geri dönüsüm, ulasim alternatifi olan toplu tasimayi ne kadar kullandigimiz önemli. Tüm bunlar bir formülle hesaplanabiliyor. Sonuçta Türkiye ortalamasi 3,14 ton, dünya ortalamasi 4 ton, arzulanan ortalama ise, dünyada kisi basi 2 ton olmasi. Örnegin, kendi ayak izimizin hesaplanmasi sonucu 0,014 ton çiktiysa, bu salimi bir agaç dikerek karsilayabiliyormusuz .

Bireysel olarak ne yapabiliriz ?

Yukarida yazilan önerileri olabildigince uygulayip,  hepimiz her yil en azindan bir agaç dikebiliriz.  Önerileri daha az uygulayabilenler de orman olustururlar belki !   Bu; kendi Karbon Ayak Izimizi kendimizce zararsiz hale getirmenin ve dogaya olan borcumuzu ödemenin en kolay yolu sanki......

Bu arada kendi Karbon Ayak Izini hesaplamak isteyenler asagidaki siteden yapabilirler.

http://www.carbonfootprint.com/calculator.asaspx

 


PAYLAŞ

Yazara Ait Diğer Makaleler

07.03.2024 Kadınlar

12.01.2024 2023-2024

27.12.2023 Yeni yıl

14.12.2023 Yerel Seçimler - Halkçı Belediyeler - Yaşanabilir Kentler

09.11.2023 10 Kasım

27.10.2023 100.Yıl

18.05.2023 19 Mayıs

24.02.2023 Hüzün

30.12.2022 2023

29.06.2022 Anları yaşamak

24.04.2022 Umut

06.03.2022 Kadınlar

13.02.2022 Haklarımız

31.01.2022 Selam olsun

26.12.2021 Bir tohum yeşeriyorsa

11.11.2021 Kayıplarımız

19.05.2021 Şu an ya da hiçbir zaman

23.04.2021 Akıl ve düşünce

09.03.2021 8 Mart

14.02.2021 5 Sorun

30.12.2020 Umut da umut

30.11.2020 Yüzleşme

29.10.2020 Günden kalanlar

09.09.2020 Bilgi çağı

29.08.2020 30 Ağustos Zafer Bayramımız

30.07.2020 İstanbul Sözleşmesi

30.06.2020 Nefes alamıyoruz!

19.05.2020 Sorumluluk

23.04.2020 Yeniden başlamak

03.03.2020 Kadınlar

31.01.2020 Başarı

30.10.2019 Yaşamak

09.09.2019 Zorba

30.07.2019 Can Yücel "Şiir insan"

23.04.2019 İnsan mıyız, değil miyiz? İşte bütün mesele bu

08.03.2019 Biz; Her birimiz İzmir’iz

21.01.2019 Vizyon ve başkan

07.01.2019 Yılbaşı

07.01.2019 Sosyal Demokrat Belediyeler

07.01.2019 Eğitim ve düşünme

07.01.2019 Sanat

07.01.2019 Seçim

07.01.2019 Kadın

07.01.2019 Yapay zeka

07.01.2019 Bir yılı daha devirdik

07.01.2019 Demokrasi ve Cumhuriyet

07.01.2019 ''Ahlak'' kavramı

07.01.2019 Cumhuriyet kadını

07.01.2019 Uygarlık

07.01.2019 Sanat

07.01.2019 Kitap üzerine...

07.01.2019 Canımı yakma

07.01.2019 Sevgi üzerine

07.01.2019 Mutluluk üzerine

07.01.2019 Yavaş intihar

07.01.2019 Gidiyor

07.01.2019 Cumhuriyet!..

07.01.2019 Barış Barış Barış

07.01.2019 Kaos

07.01.2019 Yaşanabilir kentler...

07.01.2019 Büyük insanlık

07.01.2019 Kent ve Dönüşüm - çözüm

07.01.2019 Kent ve dönüşüm

07.01.2019 62'den tavşan yapardık...

07.01.2019 Seçim

07.01.2019 Direniş!..

07.01.2019 Hep beraber

07.01.2019 İzmir'in vizyonu ne olmalı -4-

07.01.2019 İzmir’in Vizyonu ne olmalı-3

07.01.2019 İzmir'in vizyonu ne olmalı -2-

07.01.2019 İZMİR’in VİZYON PLANI

07.01.2019 Seçim...

07.01.2019 Doğrusu...

07.01.2019 ZOR!

07.01.2019 NE OLUYOR?

07.01.2019 ENGELLERİ KALDIRMAK (ENGELSİZ MİMARLIK)

07.01.2019 NEREYE ARKADAŞ?..

07.01.2019 KARŞIYAKA BULUŞMASI

07.01.2019 SİMGE KENT

07.01.2019 30 AĞUSTOS 1922

07.01.2019 HAYDİ!..

07.01.2019 ''AKLA ZARAR''

07.01.2019 ŞU SON GÜNLERDE...

07.01.2019 KARŞIYAKA'DAN BALKANLAR'A BİR "MERHABA"

07.01.2019 ZAMAN DARALIYOR

07.01.2019 GÜVENLİĞİMİZ

07.01.2019 POLİTİKA

07.01.2019 CİNSİYET EŞİTLİĞİ

07.01.2019 BİLİM ve AKIL

07.01.2019 ULAŞIM

07.01.2019 BARIŞ

07.01.2019 DÖNÜŞÜM KAÇINILMAZ

07.01.2019 EXPO (Dünya Sergisi)

07.01.2019 EN YAKIN CENNET...

07.01.2019 SÖZ KONUSU KARŞIYAKA İSE...

07.01.2019 MAYIS ÇIĞLIĞI

07.01.2019 DOĞRU, YANLIŞ


SEN DE DÜŞÜNCELERİNİ PAYLAŞ!

Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.


yükleniyor

Köşe Yazarları

Anket

Yeni İnternet Sitemizi Beğendiniz mi?