Yörük Ali Efe

Ege'de direnişin sembolü Yörük Ali Efe

Aydın'ın Sultanhisar ilçesi Kavaklı köyünde 1895 yılında dünyaya gelir. 19 yaşında Aydın dağlarındaki Alanyalı Molla Ahmet Efe'nin zeybek grubuna katılır. Kısa sürede herkesin güvenini ve sevgisini kazanan Yörük Ali Efe, Alanyalı Molla Ahmet Efe'nin hayatını kaybetmesinin ardından grubun başına geçer. 

İzmir, Aydın ve Nazilli'nin düşman işgalinden kurtarılması için Milli Mücadele'de yer alır. 16 Haziran 1919'da Batı ve Güney Anadolu'da düzenli, bilinçli ve milli şuurla düşmana yapılan ilk baskın olarak tarihe geçen Malgaç demiryolu köprüsü yanındaki güçlü ve tam teçhizatlı düşman karakoluna baskını gerçekleştirir. Yaptığı baskınlarla düşmanı büyük zarara uğratırken, düzenli ordunun kurulmasıyla emrindeki grubu orduyla bütünleştirip, Milli Aydın Cephesi Komutanı olur. 

Milli mücadeledeki başarılarından dolayı TBMM tarafından İstiklal Madalyası verilen ve Cumhuriyet döneminde Yörük soyadını alan Ali Efe, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra bir süre İzmir'de yaşar. Ancak İzmir'de 1951'de tramvay kazasına maruz kalır ve bacaklarını kaybeder. Tedavisinin Bursa'da yapılmasına karar verilir. Ve dokuz dağın efesi Bursa'da 23 Eylül 1951'de hayatını kaybeder. Çok sevdiği ve bir dönem karargah olarak da kullandığı Aydın'ın Yenipazar ilçesine defnedilir.  

Efe'nin düşman kuvvetlerine ilk düzenli baskını yaptığı yer olarak bilinen "Malgaç Baskını"nın gerçekleştirildiği yerde kendisi ve arkadaşlarının heykelleri bulunmaktadır.

Milli Mücadele kahramanının bir dönem karargah olarak da kullandığı Yenipazar ilçesindeki Yörük Ali Efe Evi ve Müzesi'nde istiklal mücadelesinin ruhu ve o döneme dair anılar yaşatılmaktadır. Bahçesinde mezarının bulunduğu Müzede milli mücadele dönemine ait eserler ve kahramanın şahsi eşyaları da sergilenmektedir.