Yoksa siz halitofobik misiniz?

Her insan; yediklerine, içinde bulunduğu duygusal duruma, hastalıklarına, genetik yapısına bağlı olarak bazı kokular yayar. Ancak tüm ağız kokularının kaynağı ağız içi değildir. Hatta bazı ağız kokularının ağzınızla hiçbir ilgisi yoktur. Tamamen psikolojiktir. Başkasının duymadığı o kokuyu siz duyar ve rahatsız olursunuz. İnsan içine çıkmaya çekinir, herkesten uzak durmaya çalışırsınız. İşte bu duruma uzmanlar ‘halitofobi’ diyorlar.

Şifa Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Göregen, ağız kokularını öncelikle gerçek ve yalancı ağız kokusu şeklinde ayırdıklarını belirterek, “Ağız kokusu denilince genelde kaynağı ağız içinde olan veya ağız içinden kaynaklanmayan kokuları anlıyoruz. Ancak ağız kokusunun yüzde 70-80’i ağız içinden kaynaklanır. Ağız kokusu bir hastalık değil, belirtidir. Ağız içindeki bir problemi yansıtabildiği gibi kişinin psikolojik durumunu veya fizyolojik bir hastalığını da yansıtabilir. Aynı zamanda sistematik bir hastalığın belirtisi de olabilir. Burada da ya hastalığın kendisi koku yapıyor veya hastalık dolayısıyla kullanılan bir ilaç kokuya neden oluyor. Veya bütün bunların dışında psikojenik bir kokudur. Kişinin ruh haline bağlı bir koku sözkonusu olabiliyor. Bunun da daha ileri bir boyutu var, daha tehlikeli bir durum, hasta başkasının duymadığı bir koku duyar. Bu durum Halitofobi (koku korkusu) diye tanımlanıyor. Hasta başka hiç kimsenin duymadığı bir kokuyu duyar ve rahatsız olur. Ağzının koktuğunu düşünür” diye konuştu.

DİŞLER DEĞİL DİL KOKAR

Ağzınız koktuğunda hemen diş fırçasına sarılıp, defalarca dişlerinizi fırçalıyorsanız, aslında yanlış yapıyorsunuz. Çünkü ağız kokusu yapan bakterilerin buluşma noktası dişler değil, dildir. Dolayısıyla ağız kokusundan kurtulmak için yapılacak en doğru şey, dilin üst bölümünün özel fırçasıyla temizlenmesidir. Dil üstünde ne kadar çok bakteri birikirse o kadar koku yapar. Ancak bunun tek nedeni ağız hijyeni olmayabiliyor. Doç. Dr. Göregen, tükürük salgısının yetersizliğinin ya da tükürükteki asit baz dengesindeki değişimin de ağız kaynaklı kokuya neden olabileceğini söyledi.

GAZLARIN ÖLÇÜMÜ İLE NET TANI

Nedeni ne olursa olsun yeni teknolojilerle ağız kokusuna net bir şekilde tanı koyabildiklerini belirten Doç. Dr. Göregen, “Dil ve tükürük testi ile nefes gazı ölçümleri yaparak; ağız kokusunun ağız içinden mi, sistematik bir hastalıktan mı, yoksa farklı bir nedenden mi kaynaklandığını tespit ediyoruz. Elde ettiğimiz veriler bazen de kişide bir hastalığın varlığına işaret eder. Böyle durumlarda kişiyi detaylı tetkikler yapılması için ilgili branşa yönlendiriyoruz” dedi.

MİDE KOKMAZ KAN KOKAR

Doç. Dr. Göregen, adeta ‘ağız kokusu ile ilgili bildiğiniz her şeyi unutun’ diyor. Hem ülkemizde hem de gelişmiş ülkelerde bir çok insanın ağız kokusuna midesinin neden olduğunu düşünerek gereksiz yere endoskopilere yaptırdığını ifade eden Göregen, “Ağız içi kaynaklı kokuya genelde bakteriler neden olur, farklı hastalıklara bağlı ‘metabolik kaynaklı’ kokuda ise bilinenin aksine midemiz değil kanımız kokar. Reflü dışında mideden ağza bir koku gelmez. Örneğin soğan veya sarımsak yediğimizde nefesimizle dışarıya verdiğimiz koku, midemizden değil, kanımızdan kaynaklanır. Yine ayın şekilde bazı hastalıklarda kullanılan ilaçlardan dolayı görülen ağız kokusu da kan kaynaklıdır. Burada aslında kokan ağız değil, kandır.Koku yapıcı maddeler kan yoluyla akciğerlere gelip, buradan nefes yoluyla dışarıya çıkar. Bu kesinlikle ayırt edilmesi gereken bir durumdur. Bu geçici kokudur, ancak diyabet veya koku yapan farklı bir hastalığınız varsa o zaman geçici olmayan bir kan kokusu sözkonusu olur.

YANLIZLAŞTIRAN HASTALIK

En önemlisi de ağız kokusu kişiyi yalnızlaştırıp sosyal ortamdan uzaklaştırıyor. Geçtiğimiz yıllarda boşanma nedeni olarak da kabul gören ağız kokusu, zamanla sosyal fobiye neden oluyor. Bu durumda kişi sürekli ağzını kapatır, ya da çok az konuşur, düşüncelerini çok fazla ifade etmez. Bu çoğu meslekte kişinin kariyerini de olumsuz etkiler” bilgisini verdi. 

HANGİ HASTALIK NASIL KOKAR?

Diyabette ağzımıza aseton kokusu gelir

Karaciğer yetmezliğinde ölü fare kokusu gelir

Böbrek yetmezliğinde balık kokusu

Romatizmal ateşe yakalanan çocuklarda tatlımsı bir koku

Akciğer apsesi varsa çürümüş et kokusu

Midede pankreatik sıvılarda çürüme varsa açlık nefesi kokusu

İnsülin iğnesine bağlı diyabette çürümüş elma kokusu